به گزارش «اخبار خودرو»، روز جمعه، ریچارد راسل، یکی از کارمندان واحد زمینی شرکت هواپیمایی هاریزون‌ایر، یک فروند هواپیمای بمباردیه Q400 را دزدید. پیش از به‌وقوع پیوستن سانحه‌ای که در انتظار او بود، راسل بیش از یک ساعت با هواپیما پرواز داشت. پس از این سانحه، پاتریک اسمیت، خلبانی که آوازه پایگاه اینترنتی (از خلبان بپرس – Ask The Pilot) و شبکه‌های اجتماعی‌اش جامعه هوانوردی را فرا گرفته، در پاسخ به کسانی که خطرهای امنیتی ایجادشده توسط کارکنان شرکت‌های هواپیمایی را رو به افزایش می‌دانند، پاسخ‌هایی کارشناسانه ارائه کرده است.
این ماجرا واکنش بسیاری از کارشناسان هوانوردی را در بر داشته و این سوال مطرح شده که آیا خدمه زمینی شرکت‌های هواپیماها خطری بزرگ برای صنعت هواپیمایی هستند؟ پاسخ این پرسش را بررسی کرده‌ایم.
ریچارد جنجالی
روز جمعه، در فرودگاه سی‌تَک شهر سیاتل، یک کارمند 29ساله هاریزون‌ایر یکی از هواپیماهای توربوپرات بمباردیه، مدل Q400 را به سرقت برد. ریچارد راسل، کارمند واحد زمینی این شرکت هواپیمایی، هواپیمای 76نفره را پیش از سقوط در یک جزیره، به مدت بیش از یک ساعت به پرواز درآورد. او در این سانحه کشته شد.
به دنبال این حادثه ناگوار، متهم شدن کارمندان زمینی شرکت‌های هواپیمایی به در معرض خطر قرار دادن مسافران، توسط رسانه‌ها شدت گرفت. به عنوان مثال، شبکه CBS آمریکا در گزارشی ویژه، کارمندان زمینی و اشتباهات احتمالی آن‌ها را بزرگ‌ترین خطر برای هواپیماهای مسافربری عنوان کرد. در همین گزارش، ارول ساترز، یک کارشناس امنیتی حمل‌ونقل مدعی شد بزرگ‌ترین تهدیدی که حمل‌ونقل هوایی را در معرض خطر قرار داده، همین تهدیدات داخلی‌است.
نگاهی به تاریخ
با نگاهی مجدد به تاریخ جرایم هوایی، می‌توان دریافت گزارشات مربوط به کارکنان سرکش بخش زمینی و مشکل‌آفرینی آن‌ها بسیار انگشت‌شمار است. همین آمار نشان می‌دهد ادعای ساترز مبنی بر خطرکارمندان زمینی، چندان مستند نیست. البته، پتانسیل قاچاق مواد مخدر یا بمب‌گذاری هواپیما توسط کارمندانی که سمتی به غیر از خلبان یا مهماندار دارند، یک بحث است و هواپیماربایی آن‌ها بحثی دیگر.
Q400، هواپیمایی پیچیده
هواپیمای Q400 بمباردیه، محصول کانادا، هواپیمایی کوچک اما بسیار پیچیده است. بدین ترتیب، راسل قطعا از سیستم‌های این هواپیما درک کافی داشته است. او عضو تیم نگهداری هواپیمای شرکت هواپیمایی هاریزون بوده و مجوز نشستن جای خلبان را زمانی که هواپیما در آشیانه است، داشته است. این موضوع به این معنی است که او در بدبینانه‌ترین حالت، آموزه‌های ابتدایی لازم برای کار با سیستم‌های هیدرولیک، برق و ارتباطات هواپیما را داشته است.
ریچارد شگفت‌انگیز!
پاتریک می‌گوید: «من بیش از بیست سال خلبان هواپیما بوده‌ام و یک بار هم سوار هواپیمای Dash-8، نسخه قدیمی Q400 بمباردیه شده‌ام. اگر مرا در کاکپیت هواپیما زندانی کنید، توانایی روشن کردن موتور هواپیما را دارم؟ فکر می‌کنم این‌طور باشد، اما این کار نیازمند تلاش و زمان قابل‌توجهی است. این که راسل هواپیما را روشن کرده و یک ساعت با آن پرواز داشته، بسیار شگفت‌انگیز است و شگفت‌انگیزتر از آن این است که برخلاف بسیاری از همکاران من، آن را در هنگام برخاست یا زمان کوتاهی پس از آن به زمین نکوبیده است. او بیش از یک ساعت، بدون توقف و بدون کوچک‌ترین مشکل ساختاری و فنی هواپیما را در آسمان نگه داشته است. مطمئنم او هواپیما را در شرایط نرمال و با پارامترهای استاندارد به پرواز درنیاورده است اما این را هم می‌دانم که او نیازی به این چیزها نداشته، زیرا می‌دانسته چه عاقبتی در کمینش است.»
وی ادامه می‌دهد: «کاری که او کرد، کاری نیست که یک مکانیک هواپیما، مسئول کانتر بلیت‌فروشی یا افرادی از این قبیل بتوانند از پس آن بربیایند. بدون آگاهی از سیستم‌ها، برخی از مهارت‌های ابتدایی پرواز انجام این کار غیرممکن است. هر خلبان نیمه‌حرفه‌ای را در این هواپیما زندانی کنید و از او بخواهید پروانه آن را به حرکت دربیاورد، مطمئنا از پس کار برنخواهد آمد، مگر در حالت مرگ و زندگی. »
خوراک رسانه‌ای
روزنامه نیویورک تایمز در واکنش به همین ماجرا در یکی از خبرهای خود نوشت: «این موضوع، سوال‌های امنیتی فرودگاه‌ها را پیچیده‌تر خواهد کرد.» پاتریک در پاسخ به این تیتر می‌گوید: «در واقع، این طور نیست اما این چرخه همواره ادامه دارد. همیشه باید با تهدیدی جدید، واهمه‌ای جدید، گسستی جدید روبه‌رو باشیم؛ این چیزی‌است که رسانه‌ها می‌خواهند. همه باید بدانند اکثر کسانی که با کارهای فنی و خدماتی هواپیما دست و پنجه نرم می‌کنند، از دانش ابتدایی پرواز و کار با سیستم‌های پیچیده آن بهره‌مند هستند. چه کاری از دست ما برمی‌آید؟»
تهدید خلبان‌ها بیشتر است یا خدمه زمینی؟
این خلبان کارکشته ادامه می‌دهد: «رسانه‌ها درست می‌گویند؛ در صنعت هوایی همواره خطر و تهدید وجود دارد اما نباید آن‌ها را جنجالی کرد، زیرا تعدادشان بسیار انگشت‌شمار است. به طور مثال، کارکنان شرکت هواپیمایی ملی لیبی در بمب‌گذاری هواپیمای Pan Am 103 در سال 1988 کشته شدند. یکی از ماموران امنیتی اخراج شده شرکت هواپیمایی PSA توانست با اسلحه خود از گیت‌های امنیتی عبور کرده، به درون هواپیما و کاکپیت آن برود و پس از شلیک دو گلوله به سر خلبان و کمک خلبان، هواپیما را به زمین بکوبد تا همه مسافران کشته شوند. او یک کارمند هواپیمایی بود، حداقل تا پیش از اخراج شدنش، اما هر شخص دیگری می‌توانست جای او باشد. نباید فراموش کنیم آمار خلبانانی که از قصد هواپیماها را دچار سانحه کرده‌اند و مسافران را به کشتن داده‌اند، بسیار بیشتر از کارمندان ایرلاین‌ها بوده است.»
به گزارش «دنیای خودرو»، شرکت هواپیمایی «هاریزون‌ایر» یکی از زیرمجموعه‌های گروه «آلاسکا ایر» است. این گروه هواپیمایی، قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین هلدینگ هوایی کشور کانادا به شمار می‌رود.
